จุฬาฯ พัฒนา 5 นวัตกรรมใส่ใจผู้ป่วยสมองขาดเลือดครบวงจร ชู Telemedicine ดูแลคนไทยพ้นภัยหลอดเลือดสมอง
โรคหลอดเลือดสมองเป็นภัยเงียบที่คร่าชีวิตคนทั่วโลกนับล้าน จากการเปิดเผยของกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (2562) ระบุว่า ในปีหนึ่งมีผู้เสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมองมากถึง 5.5 ล้านคน ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้มนุษย์เสียชีวิตมากเป็นอันดับ 2 ของโลกรองจากโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ขณะนี้ทั่วโลกมีผู้ป่วยที่ได้รับผลกระทบจากอาการหลอดเลือดสมองตีบตันแล้วมากกว่า 80 ล้านคน เป็นผู้ป่วยใหม่มากถึง 13.7 ล้านคนต่อปี และมีผู้ป่วยกว่าร้อยละ 60 ต้องปิดฉากชีวิตก่อนวัยอันควร โดยข้อมูลที่น่าสนใจอยู่ที่จำนวนผู้ป่วยของโรคนี้กว่า 1 ใน 4 นั้นมีอายุเพียง 25 ปีขึ้นไปเท่านั้น สำหรับสถานการณ์ของโรคหลอดเลือดสมองในประเทศไทยในช่วงปี 2556-2560 ก็มีแนวโน้มสถานการณ์เฉกเช่นเดียวกับทั่วโลกเช่นกัน กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข รายงานว่า จำนวนผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตของคนไทยอยู่บนสุดของหัวตาราง โดยในปี พ.ศ. 2560 พบผู้ป่วยพุ่งสูงกว่า 304,807 ราย และมีผู้เสียชีวิตราว 30,000 ราย
ศ. พญ.นิจศรี ชาญณรงค์ อาจารย์ประจำภาคอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในฐานะหัวหน้าศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ด้านโรคหลอดเลือดสมองแบบครบวงจร โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย กล่าวว่า “แม้ประเทศที่มีรายได้สูงจะมีอุบัติการณ์ของโรคหลอดเลือดสมองลดลงในช่วง 40 ปีที่ผ่านมา แต่อุบัติการณ์ของโรคหลอดเลือดสมองยังคงเพิ่มขึ้นทั้งในกลุ่มประเทศที่มีรายได้น้อยและปานกลางซึ่งรวมไปถึงประเทศไทยด้วย การพัฒนาการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในระยะเฉียบพลันจึงมีความสำคัญอย่างมากเพื่อลดภาวะแทรกซ้อน ลดความพิการ และลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วย ด้วยเหตุนี้ ศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ ด้านโรคหลอดเลือดสมองแบบครบวงจรแห่งโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย จึงได้พัฒนานวัตกรรมบริหารจัดการการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคสมองขาดเลือดทุกระยะอย่างครบวงจร”
จากการดำเนินงานของศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ด้านโรคหลอดเลือดสมองแบบครบวงจรอย่างเข้าใจผนวกกับทักษะ องค์ความรู้ และประสบการณ์ของคณาจารย์และบุคลากรจุฬาฯ ในหลายแขนง จึงนำไปสู่ความสามารถในการสร้างสรรค์นวัตกรรมรองรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมากถึง 5 ผลงาน ได้แก่
- พัฒนาโปรแกรมประยุกต์ (application) บนโทรศัพท์เคลื่อนที่ และระบบ Real Time Video Telestroke ที่สามารถแสดงผลภาพ เสียง ข้อมูลสัญญาณชีพ สัญญาณคลื่นหัวใจ ความเข้มข้นของออกซิเจนในเลือด การตรวจ CT Scan ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ รวมไปถึงการตรวจประเมินผู้ป่วย ณ เวลาปัจจุบัน (real time) ผ่านการติดต่อแบบสองทาง (two-way communication) ที่เชื่อมต่อข้อมูลระหว่างโรงพยาบาลและรถพยาบาลเข้าด้วยกันเพื่อให้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญวินิจฉัยอาการของผู้ป่วยได้ทันท่วงที นอกจากนี้ ยังมีแอปพลิเคชันสำหรับโทรศัพท์มือถือประเภท smartphone และอุปกรณ์แท็บเล็ต (tablet) เพื่อพัฒนาการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคสมองขาดเลือดในระยะเฉียบพลัน โดยให้ปรึกษาและส่งต่อผู้ป่วยมายังโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ซึ่งได้ทดลองใช้ในโรงพยาบาลแม่ข่ายของระบบบริการสุขภาพด้านโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke Service Plan) กระทรวงสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 13 กรุงเทพมหานคร
- พัฒนานวัตกรรมบริการดูแลรักษาผู้ป่วยสมองขาดเลือดเฉียบพลัน ตั้งแต่หอผู้ป่วยเฉพาะด้านโรคหลอดเลือดสมองจนออกจากโรงพยาบาลเพื่อพักฟื้นที่บ้าน รองรับผู้ป่วยสมองขาดเลือดเฉียบพลันที่มีภาวะวิกฤต โดยผู้ป่วยจะได้รับการดูแลจากบุคลากรสหสาขาวิชาชีพที่มีความเชี่ยวชาญ รวมทั้งมีอุปกรณ์การดูแลรักษาที่ครบถ้วนตามมาตรฐาน พร้อมทั้งใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัยสำหรับดูแลผู้ป่วย นอกจากนี้ ยังมีหุ่นยนต์ Stroke Robot ใน Stroke Unit และ ICUStroke ที่แพทย์ผู้เชี่ยวชาญสามารถใช้ติดต่อกับแพทย์ในหอผู้ป่วยและผู้ป่วยได้ตลอดเวลารวมทั้งในและนอกเวลาราชการ
- พัฒนาเตียงอัจฉริยะ (Smart Bed) ติดตั้งสื่อการเรียนรู้บน Smart device ติดเตียงและโทรศัพท์มือถือของผู้ป่วยและญาติผู้ป่วย ผ่านการดำเนินโครงการสู่ความเป็นเลิศ เรื่อง “การพัฒนาเตียงอัจฉริยะ (Smart Bed) สำหรับหอผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์” เพื่อให้ผู้ป่วยและญาติมีสื่อการเรียนรู้สำหรับการดูแลตนเองเมื่อเกิดโรคประจำเตียงขณะพักรักษาในหอผู้ป่วย ซึ่งสามารถทบทวนความรู้ต่าง ๆ ที่ได้รับจากทีมสหสาขาวิชาชีพด้วยตนเองได้ตลอดเวลา
- พัฒนาหุ่นยนต์คุณหมอขนาดเล็กให้ผู้ป่วยนำกลับไปที่บ้าน (Home Health Care Robot) ช่วยให้แพทย์ประเมินสภาวะและติดตามอาการของผู้ป่วยผ่านทางโทรเวชกรรม รวมถึงการเตือนให้รับประทานยาหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ ซึ่งเกิดความร่วมมือกันระหว่างคณะแพทยศาสตร์ และคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พัฒนาสื่อวิดีทัศน์เพื่อให้ความรู้และสอนวิธีทำกายภาพบำบัดให้แก่ผู้ป่วย และพัฒนาระบบ call center 24 ชั่วโมง ช่วยให้ผู้ป่วยและหรือญาติสามารถโทรขอรับคำปรึกษาเรื่องการดูแลจากทีมพยาบาลศูนย์ดูแลสุขภาพต่อเนื่องที่บ้าน (Home Health Care) ได้ด้วย
นอกจากนี้ ได้มีความร่วมมือกับฝ่ายต่าง ๆ ภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย อาทิ ฝ่ายอายุรศาสตร์ ฝ่ายรังสีวิทยา และฝ่ายศัลยศาสตร์ ร่วมกันดำเนินโครงการรักษาผู้ป่วยภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดสมองระยะเฉียบพลันโดยการใส่สายสวนผ่านหลอดเลือด (Mechanical Thrombectomy) เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงการรักษาด้วยการใส่สายสวนผ่านหลอดเลือดซึ่งโดยปกติมีค่าใช้จ่ายสูง อีกทั้งยังได้ร่วมมือกับ ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ และสำนักงานอาสากาชาด สภากาชาดไทย จัดบริการติดตามดูแลผู้ป่วยที่บ้านภายหลังได้รับการรักษาระยะเฉียบพลันช่วงแรกที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ พัฒนาบริการคลินิกโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke Clinic) เพื่อให้บริการดูแลรักษาต่อเนื่อง ติดตามภาวะสุขภาพกายและจิตผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบตัน ติดตามการดูแลและควบคุมปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดซ้ำของโรค พร้อมประเมินความผิดปกติหรือภาวะแทรกซ้อนจากโรคหลอดเลือดสมองตีบตัน ซึ่งอยู่ในระหว่างพัฒนากระบวนการ
มากไปกว่านั้น ศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ด้านโรคหลอดเลือดสมองแบบครบวงจรแห่งนี้ไม่เพียงพัฒนานวัตกรรมการบริการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง แต่ยังจัดอบรมให้ความรู้ทางวิชาการทั้งด้านการรักษาด้วยยา การใช้อุปกรณ์และอื่น ๆ แก่บุคคลากรทางแพทย์ทั้งในและต่างประเทศ ซึ่งแต่ละปีมีผู้เข้ารับการอบรมจำนวน 200 -400 คน จากโรงพยาบาลในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑลรวม 30 แห่ง และมีตัวแทนจากโรงพยาบาลทั่วประเทศอีกกว่า 36 จังหวัด นอกจากนี้ ยังได้จัดการประชุมวิชาการและการประชุมเชิงปฏิบัติการพร้อมสร้างระบบพยาบาลพี่เลี้ยง (Preceptorship) กับเครือข่ายโรงพยาบาลในต่างประเทศ อาทิ บรูไน อินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร์ เวียดนาม และสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) อีกด้วย จากผลการดำเนินงานที่เกิดขึ้นเป็นนวัตกรรมการบริการมากมายจึงทำให้โรงพยาบาลทั่วประเทศสามารถดูแลผู้ป่วยโรคสมองขาดเลือดได้อย่างรวดเร็ว เข้าถึงง่าย ทันสมัย ทันท่วงที และมีคุณภาพมากขึ้นกว่าที่เคย ช่วยให้แพทย์และพยาบาลเข้าถึงผู้ป่วยได้อย่างง่ายดายไร้พรมแดนผ่านระบบสื่อสารทางไกล Telemedicine ช่วยลดระยะทางในการเดินทางของผู้ป่วยเพื่อมาพบแพทย์ นอกจากนี้ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตันระยะเฉียบพลันยังได้รับการช่วยเหลือให้สามารถเข้าถึงการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือดทางหลอดเลือด (Thrombolysis) และการใส่สายสวนผ่านหลอดเลือด (Mechanical Thrombectomy) ได้เพิ่มมากขึ้น
Related Posts
‘จุฬาฯ-ใบยา’ เริ่มฉีดทดสอบในคนแล้ว เล็งปรับสูตรวัคซีนดักทางโควิด
วันนี้ (29 ก.ย.64) ความคืบหน้าวัคซีนโควิดสัญชาติไทย “จุฬาฯ-ใบยา” วัคซีนความหวังของคนไทยรุดหน้าไปอย่างก้าวกระโดด ล่าสุด ผศ.ภญ.ดร.สุธีรา เตชคุณวุฒิ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและผู้ร่วมก่อตั้ง บริษัท ใบยา ไฟโตฟาร์ม จำกัด เปิดเผยกลางงานเสวนา Thailand COVID-19 Vaccine Forum 2021 จัดโดยสถาบันวัคซีนแห่งชาติว่า “สำหรับวัคซีนใบยาเป็นวัคซีนป้องกันโควิด-19 ชนิด protein subunit vaccine ขณะนี้อยู่ระหว่างการทดสอบในคลินิก ซึ่งเดือน ก.พ. ได้วัคซีนต้นแบบและทดสอบในสัตว์ทดลอง ทั้งความปลอดภัย ความสามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกัน และการทดสอบหลังปรับเปลี่ยนสูตรวัคซีนให้อยู่ในอุณหภูมิ 2-8 องศาได้นานอย่างน้อย 6 เดือน จากนั้นทดสอบความเป็นพิษ และความสามารถกระตุ้นภูมิระยะยาว โดยการทดสอบในลิงผลค่อนข้างดี ส่วนเรื่องการผลิตนั้น ได้มีการออกแบบโรงงานผลิตของใบยา โดยใช้เวลา 10 เดือน ขณะนี้ได้ผลิตรีลิสต์ตัวโปรดักส์ และสัปดาห์นี้วัคซีนได้ทดสอบในมนุษย์กลุ่มแรกแล้วเมื่อวันจันทร์ที่ 27 ก.ย.ที่ผ่านมาใน 4 คนแรก และวันพรุ่งนี้(30 ก.ย.) จะฉีดกลุ่มที่เหลือต่ออีก นอกจากนี้ […]
สุขภาพดีถ้วนหน้า จุฬาฯ จัดให้
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดย “ศูนย์กีฬาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สำนักบริหารระบบกายภาพ” จัดพื้นที่ออกกำลังกายพร้อมกิจกรรมอบรมทักษะกีฬาให้กับนิสิต บุคลากรและประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงพื้นที่ออกกำลังกายโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุชาติ ทวีพรปฐมกุล กล่าวว่า “จุฬาฯ ไม่เพียงเป็นสถาบันแห่งความรู้ แต่ยังเปิดพื้นที่รอบรั้วจุฬาฯ ดูแลสุขภาพ สร้างพื้นที่สีเขียวเป็นปอดให้คนกรุงได้ออกกำลังกายจำนวนหลายแห่ง รวมถึงสนามกีฬาประเภทต่าง ๆ ที่ให้บริการกับประชาชนทั่วไป ตลอดจนให้ชุมชนท้องถิ่นหรือสาธารณชนมาใช้อุปกรณ์และสิ่งอำนวยความสะดวกด้านกีฬาร่วมกันด้วย ตามนโยบายของจุฬาฯ ที่มุ่งสนับสนุนและส่งเสริมสุขภาพประชาชน ซึ่งสถานที่ของเรามีความพร้อมและได้มาตรฐานสากล นอกจากนิสิต คณาจารย์ และบุคลากรของจุฬาฯ แล้ว ศูนย์กีฬาฯ ก็ยังเปิดพื้นที่ให้ประชาชนทั่วไปเข้ามาใช้บริการได้ สิ่งที่เราคำนึงถึงคือความสะอาดและการบริการที่เท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะเป็นชาวจุฬาฯ หรือประชาชนทั่วไป” ศูนย์กีฬาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สำนักบริหารระบบกายภาพ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดพื้นที่ออกกำลังกายเพื่อให้นิสิต บุคลากรจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงพื้นที่ออกกำลังกายโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย อาทิ สนามกีฬาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นสนามกีฬากลางแจ้งมาตรฐานขนาดใหญ่ ประกอบด้วย สนามหญ้าสังเคราะห์ระดับมาตรฐานที่สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (FIFA) รับรองเป็นแห่งแรกในประเทศไทย ลู่วิ่งยางสังเคราะห์ จำนวน 8 ลู่ ซึ่งได้รับรองจากสหพันธ์กรีฑานานาชาติ (IAAF) มีอัฒจันทร์สำหรับนั่งชมโดยรอบสามารถจุผู้ชมได้ประมาณ 20,000 – 25,000 คน มีความพร้อมเรื่องสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง […]
ไม่หันหลังให้ความตั้งใจในการฟื้นฟูป่า รักษาผืนป่าด้วยกุศโลบาย “ปลูกกาแฟแก้การเผา”
“ป่าไม้” เป็นรากฐานหนึ่งของการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม หากไม่มีป่า ย่อมไม่มีแหล่งน้ำที่สมบูรณ์ ผืนดินย่อมแตกระแหงแห้งแล้ง แต่ในขณะเดียวกัน เมื่อเราพูดถึงป่า บ่อยครั้งที่คนได้ยินว่าป่ากำลังถูกทำลาย แต่พวกเขาเหล่านั้นมองไม่เห็นภาพ จินตนาการความเป็นจริงไม่ออก ว่าการไม่มีป่าไม้มีผลเสียร้ายแรงอย่างไร แต่ “คุณสุชาติ สมบูรณ์เถกิง” ทสม.จังหวัดแพร่ได้เห็นภาพนั้นด้วยสายตาของเขาเอง เมื่อยุคสงเสริมการปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตวมาเยือนพื้นที่บริเวณบ้านน้ำพร้าว ทำให้เกิดการตัดไม้ทำลายป่าเพื่อแผ้วถางสร้างพื้นที่ทำเงิน แต่กลับเป็นการทำลายพื้นที่ทำกิน คุณสุชาติได้เดินทางขึ้นไปบนเนินเขา พบแต่ภูเขาหัวโล้นหลายลูก ปาเสื่อมโทรมและแห้งแลง ชุมชนขาดแคลนน้ำเป็นอย่างมาก แต่สภาพแวดล้อมที่เสื่อมโทรมไม่ได้ทำให้ใจของคุณสุชาติแห้งแล้งสิ้นหวัง กลับกัน มันได้จุดประกายไฟแห่งความมุ่งมั่นที่จะฟื้นคืนป่าไม้กลับคืนมาสู่พื้นที่บริเวณบ้านน้ำพร้าวอีกครั้ง คุณสุชาติเริ่มฟื้นฟูป่าในฐานะคนธรรมดาด้วยการสร้างฝาย อาศัยเงินทุนจากการทอดผ้าป่าและกิจกรรมอื่น ๆ โดยยังไม่ได้ประสานความร่วมมือไปยังภาครัฐ รวบรวมชาวบ้าน ระดมความคิดอาศัยภูมิปัญญา นำสิ่งที่อยู่รอบตัวมาใช้ เชน ไม้ไผ่ แม้จะมีเพียงชาวบ้านด้วยกันก็สามารถสร้างฝายหลวงประชารัฐได้สำเร็จ ใช้เวลากวา 7 เดือน แต่การทำงานกันเองก็มีขีดจำกัด คุณสุชาติจึงเข้าร่วมเป็น ทสม. เพื่อประสานการทำงานกับหน่วยงานต่าง ๆ ของภาครัฐ เพื่อให้การฟื้นฟูป่ามีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น กระนั้น แม้การปลูกป่าเป็นเรื่องที่สำคัญ แต่การรักษาป่าให้ดำรงอยู่ได้ในโลกที่กำลังเปลี่ยนแปลงนี้ก็มีความสำคัญไม่ได้ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เพื่อป้องกันไม่ให้ผืนป่าที่สู้ฟันฝ่าฟื้นคืนมาต้องถูกทำลายอีกครั้ง ทสม.จังหวัดแพร่จึงได้มีการหารือร่วมกับภาคประชาชนและภาครัฐ หาแนวทางป้องกันไม่ให้ผืนฝ่าถูกทำลาย ตัวอย่างเช่น เพื่อลดการถางป่า คุณสุชาติจึงริเริ่มโครงการ “ปลูกกาแฟแกการเผา” […]